ESP-01 Tabanlı IO Genişletici Tasarımı ve Endüstriyel Kontrol Sistemleri Üzerine Bir İnceleme
Platformumuzdaki en çok okunan ve popüler makaleleri görmek için Trendler bölümüne geçebilirsiniz.
Giriş
ESP-01 modülü kullanılarak geliştirilen IO genişletici kart, düşük hızlı giriş/çıkış işlemleri için tasarlanmış kapsamlı bir donanım çözümüdür. Bu tasarım, özellikle hobi ve küçük ölçekli otomasyon projelerinde çok sayıda sensör ve aktüatörün yönetilmesini hedeflemektedir. Kart, analog ve dijital giriş-çıkış portları, I2C kanalları, röle çıkışları ve entegre güç yönetimi gibi özellikleriyle dikkat çekmektedir.
Ayrıca Bakınız
Donanım Özellikleri ve Tasarım Detayları
PCB ve Güç Yönetimi
Kart, 2 katmanlı PCB olarak tasarlanmış ve sağlam bir topraklama düzlemi içermektedir. Güç yönetimi için 12V girişten 5V ve 3.3V çıkış sağlayan buck konvertörler kullanılmıştır. Her bir konvertör 10A sürekli çıkış kapasitesine sahiptir. Bu sayede, IO portlarına doğrudan güç sağlanabilmekte ve sensörlerin harici güç kaynaklarına ihtiyaç duymadan çalışması hedeflenmektedir.
Giriş-Çıkış Portları
Analog Girişler: 19 adet analog giriş portu bulunmaktadır.
Analog Çıkışlar: 4 adet analog çıkış portu mevcuttur.
Dijital Girişler: 9 adet dijital giriş portu tasarlanmıştır.
Dijital Çıkışlar: 12 adet dijital çıkış portu ve 4 adet röle çıkışı (230V, 10A) bulunmaktadır.
I2C Kanalları: 8 adet I2C kanalı çoklayıcı (multiplexer) ile desteklenmektedir. Bu kanallar 3.3V seviyesinde çalışmakta ve 5V giriş için seviye çevirici eklenmemiştir.
Tasarım Zorlukları ve Üretim
Tasarım süreci yaklaşık üç hafta sürmüş ve özellikle PCB üzerindeki 1040 adet via boyutlarının JLCPCB'nin standartlarına uyacak şekilde manuel olarak yeniden boyutlandırılması önemli bir zaman harcanmasına neden olmuştur. Bu işlem, üretim maliyetlerini ve üretim sürecini doğrudan etkilemiştir.
Yazılım ve Kullanım Alanları
Kartın yazılım kısmı henüz tamamlanmamış olup, I2C iletişimi ve sensör entegrasyonu üzerine çalışmalar devam etmektedir. ESP-01 modülünün sınırlı kaynaklarına rağmen, MicroPython gibi önceden derlenmiş firmware'ler ve Python tabanlı programlama ile ağ üzerinden kontrol imkanı sağlanmaktadır.
Bu IO genişletici, özellikle sera otomasyonu ve hava durumu istasyonu gibi çok sayıda sensörün yönetilmesi gereken uygulamalarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Modüler ve özelleştirilebilir yapısı sayesinde, kullanıcılar ihtiyaç duydukları portları lehimleyerek kullanabilmektedir.
Endüstriyel PLC Sistemleri ile Karşılaştırma
PLC'lerin Özellikleri
Programlanabilir Lojik Kontrolörler (PLC), endüstriyel otomasyonun temel taşlarıdır. IEC 61131-3 standardına uygun olarak yapılandırılmış programlama dilleri (Structured Text, Instruction List, Ladder Logic, Function Block Diagram, Sequential Function Chart) ile programlanırlar. PLC'ler uzun ömürlü, dayanıklı ve sertifikalı cihazlardır. Genellikle ARM7 veya Cortex serisi işlemciler kullanırlar ve gerçek zamanlı işletim sistemleri (örneğin VxWorks) ile çalışırlar.
Mikrodenetleyici Tabanlı Çözümler
ESP-01 gibi mikrodenetleyici tabanlı çözümler, düşük maliyetli ve esnek yapıları ile hobi ve küçük ölçekli projelerde tercih edilmektedir. Ancak, gerçek zamanlı kontrol, uzun ömür, endüstri sertifikasyonları ve yüksek güvenilirlik gerektiren uygulamalarda PLC'lerin yerini alamazlar.
Haberleşme Protokolleri
PLC'lerde yaygın olarak Profinet, EtherCAT, Ethernet/IP ve ModbusTCP gibi ethernet tabanlı fieldbus protokolleri kullanılırken, RS-485 ve Profibus gibi seri haberleşme protokolleri de halen yaygın şekilde kullanılmaktadır. Mikrodenetleyici tabanlı sistemlerde ise genellikle I2C, SPI, UART gibi protokoller tercih edilir.
Performans ve Uygulama Alanları
PLC'ler, yüksek hızlı kontrol, servo sürücü yönetimi ve karmaşık hareket kontrolü gibi uygulamalarda üstünlük sağlar. Mikrodenetleyiciler ise daha basit kontrol ve izleme görevleri için uygundur. Örneğin, yüksek ivmelenme gerektiren hareket kontrolü ve gerçek zamanlı senkronizasyon PLC seviyesinde gerçekleştirilir.
Sonuç
ESP-01 tabanlı IO genişletici kart tasarımı, çok sayıda giriş-çıkış portu ve entegre güç yönetimi ile hobi ve küçük ölçekli otomasyon projeleri için kapsamlı bir çözüm sunmaktadır. Ancak, endüstriyel otomasyonun gerektirdiği dayanıklılık, sertifikasyon ve gerçek zamanlı kontrol gibi özellikler için PLC sistemleri tercih edilmektedir. Her iki teknoloji de kendi alanlarında avantajlar sunmakta olup, kullanım amaçlarına göre seçilmelidir.
"ESP-01 modülü, uygun yazılım ve donanım entegrasyonu ile ağ üzerinden düşük maliyetli kontrol çözümleri sunar, ancak endüstriyel standartlar ve uzun ömürlü uygulamalar için PLC'ler vazgeçilmezdir."
















