İlk PCB Tasarımınızda İyileştirme ve Kritik Tasarım İpuçları
Platformumuzdaki en çok okunan ve popüler makaleleri görmek için Trendler bölümüne geçebilirsiniz.
Elektronik devre kartı (PCB) tasarımı, özellikle yeni başlayanlar için karmaşık ve detaylı bir süreçtir. İlk tasarımlar genellikle çeşitli iyileştirmeler ve optimizasyonlar gerektirir. Bu yazıda, bir Bluetooth kontrollü RC araba için hazırlanan ikinci revizyon PCB tasarımından yola çıkarak, temel tasarım prensipleri ve kritik noktalar üzerinde durulacaktır.
Güç İzleri ve Katman Yapısı
Güç izlerinin kalınlığı, PCB tasarımında en önemli faktörlerden biridir. İnce güç izleri, yüksek akım geçişlerinde aşırı ısınmaya ve izlerin erimesine neden olabilir. Bu nedenle, güç ve toprak izlerinin en az 0.5 mm veya daha kalın yapılması tavsiye edilir. Ayrıca, sinyal izlerinden farklı olarak güç izleri için daha geniş yollar tercih edilmelidir.
Dört katmanlı PCB yapısı şu şekilde düzenlenmiştir:
F.Cu: Sinyal katmanı (izler ve yönlendirme)
In1.Cu: +5V güç düzlemi
In2.Cu: Toprak (GND) güç düzlemi
B.Cu: İkincil sinyal katmanı
Toprak düzlemi, devrenin kararlılığı ve parazitlerin azaltılması için kritik öneme sahiptir. Ayrıca, güç ve toprak düzlemleri arasındaki bağlantılar (vias) direnç ve ısınmayı azaltmak için kullanılabilir. Vias kullanımı, özellikle çok katmanlı kartlarda maliyeti artırmaz ve elektriksel performansı iyileştirir.
Ayrıca Bakınız
Voltaj Regülatörü Seçimi ve Soğutma
7805 lineer regülatör, klasik ve yaygın kullanılan bir bileşendir ancak verimliliği düşüktür ve yaklaşık 1.5V gerilim düşüşüne sahiptir. Bu durum, özellikle lityum iyon pillerin gerilimi azaldığında devrenin çalışma voltajının dışına çıkmasına sebep olabilir. Alternatif olarak, LM2596 gibi anahtarlamalı regülatörler tercih edilmelidir. Bu regülatörler daha yüksek verimlilik sağlar ve ısınma sorunlarını azaltır.
Regülatörlerin tab kısmının büyük bir ısı dağıtıcı yüzeye bağlanması, ısının etkin şekilde yayılmasını sağlar ve bileşenin güvenli çalışmasını destekler. Ayrıca, düşük dropout voltajına sahip SOT-89 paketli regülatörler veya anahtarlamalı regülatörler, özellikle motor gibi yüksek akım çeken yüklerde tercih edilmelidir.
Bileşen Yerleşimi ve İz Yönlendirme
Bileşenlerin yerleşimi, izlerin yönlendirilmesi ve çapraz bağlantıların minimize edilmesi, PCB tasarımının karmaşıklığını azaltır. Mikrodenetleyici ve diğer entegrelerin pinlerinin yeniden düzenlenmesi, izlerin daha kısa ve düzenli olmasını sağlar. Bu, hem sinyal bütünlüğünü artırır hem de üretim ve montaj kolaylığı sağlar.
Anahtar konnektörleri ve regülatör gibi büyük bileşenlerin fiziksel çakışmalarından kaçınılmalı, mümkünse bileşenler arasında yeterli boşluk bırakılmalıdır. Ayrıca, PCB kenarlarında yuvarlatılmış köşeler kullanmak, kullanım sırasında konfor ve dayanıklılık sağlar.
Yüzey Montaj Teknolojisi (SMT) ve Katman Sayısı
Yüzey montaj bileşenleri (SMT), daha küçük boyutları ve otomatik montaj imkanı ile avantaj sağlar. Ancak, yeni başlayanlar için lehimleme zorluğu nedeniyle tercih edilmeyebilir. Daha büyük SMT bileşenleri (1206, 0805) elle lehimleme için uygundur.
Katman sayısının azaltılması (örneğin 4 katmandan 2 katmana) maliyet ve üretim süresi açısından avantaj sağlar. Bunun için geniş güç ve toprak alanları kullanılarak, izler arasındaki boşluklar genişletilebilir ve vias ile bağlantılar sağlanabilir.
Batarya Yönetimi ve Güvenlik
18650 Li-ion pillerin kullanımı yaygındır ancak bu pillerin koruma devresi olmadan kullanılması risklidir. Aşırı deşarj, aşırı şarj ve kısa devre durumlarında piller hasar görebilir veya tehlikeli durumlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, ya koruma devresi entegre edilmiş piller kullanılmalı ya da PCB üzerine koruma devresi eklenmelidir.
Bataryaların şarjı için harici şarj cihazları kullanılabilir. Tasarımda USB üzerinden şarj imkanı sağlamak için MCP73831/2 gibi şarj kontrol entegreleri değerlendirilebilir. Ancak bu entegrelerin SMT olması ve lehimleme zorluğu göz önünde bulundurulmalıdır.
Sonuç
PCB tasarımında güç izlerinin kalınlığı, bileşen yerleşimi, voltaj regülatör seçimi ve batarya güvenliği gibi unsurlar tasarımın başarısı için kritik öneme sahiptir. Tasarım sürecinde deneyimli kullanıcıların geri bildirimleri, tasarımın iyileştirilmesini sağlar. Ayrıca, tasarım araçlarının sunduğu otomatik kontrol ve simülasyon özellikleri kullanılarak hatalar minimize edilebilir. Yeni başlayanlar için, mevcut bileşenlerle ve el becerileriyle uyumlu tasarımlar yapmak, öğrenme sürecini hızlandırır ve üretim sürecini kolaylaştırır.
"Güç izlerini genişletmek, sadece kartınızın dayanıklılığını artırmakla kalmaz, aynı zamanda ısınma sorunlarını da önler."






















